Grenswaarden en gebruiksverboden
voor afzonderlijke stoffen of groepen van stoffen
bij het testen van vloerbedekkingen
Veiligheid voor de consument & milieubescherming
Met behulp van klassieke chemische analyses in combinatie met moderne sneltests worden zowel de grondstoffen als de textiele vloerbedekking als eindproduct op veel verschillende schadelijke stoffen getest. Dit zijn onder andere zware metalen, weekmakers, biociden en pesticiden, de klassieke POP's (Persistant Organic Pollutants) en de REACH SVHC's.
Voor de hieronder vermelde stoffen of groepen van stoffen zijn in het GUT-systeem grenswaarden vastgelegd of gebruiksverboden gedefinieerd.
Deze maatregelen zijn niet alleen met het oog op de veiligheid van de consument genomen, maar zijn ook genomen om te voorkomen dat dit negatieve gevolgen voor het milieu heeft. In de volgende tabellen vindt u informatie over de afzonderlijke milieuklassen en de toegewezen grenswaarden.
Kleurstoffen en verfhulpstoffen (1 van 7)
Van de circa 4.000 kleurstoffen in de colourindex zijn ongeveer de helft azokleurstoffen. Daarmee zijn ze met afstand de belangrijkste groep van kleurstoffen. Bij het produceren van deze azokleurstoffen worden vaak kankerverwekkende amines gebruikt en enkele amines zijn ook nu nog commercieel verkrijgbaar. Na opname in het lichaam kunnen deze azoverbindingen in de stofwisseling achterblijven en de aromatische amines vormen waaruit deze zijn gesynthetiseerd. Darmbacteriën maar ook bepaalde enzymen in de lever kunnen dit proces in gang zetten.
Het gebruik van de vermelde azokleurstoffen is binnen het GUT-systeem verboden.
Tab. 5.2.1: Azo dyes & aromatic amines | ||
Substance a) | CAS-No.: | GUT ban on use |
2-Methyl-5-nitroaniline a) | 99-55-8 | ⃠ |
2-Naphthylamine a) | 91-59-8 | ⃠ |
2,4-Diaminoanisol a) | 615-05-4 | ⃠ |
2,4-Diaminotoluene a) | 95-80-7 | ⃠ |
2,4,5-Trimethylaniline a) | 137-17-7 | ⃠ |
3,3'-Dichlorobenzidine a) | 91-94-1 | ⃠ |
3,3'-Dimethoxybenzidine a) | 119-90-4 | ⃠ |
3,3'-Dimethylbenzidine a) | 119-93-7 | ⃠ |
4-Aminoazobenzene a) | 60-09-3 | ⃠ |
4-Aminobiphenyl a) | 92-67-1 | ⃠ |
4-Chloro-2-methylaniline a) | 95-69-2 | ⃠ |
4-Chloroaniline a) | 106-47-8 | ⃠ |
4,4'-Diaminodiphenylmethane a) | 101-77-9 | ⃠ |
4,4'-Methylene-bis-(2-chloraniline) a) | 101-14-4 | ⃠ |
4,4'-Oxydianiline a) | 101-80-4 | ⃠ |
4,4'-Thiodianiline a) | 139-65-1 | ⃠ |
4,4’-Methylene-bis-(2-methylaniline) a) | 838-88-0 | ⃠ |
Benzidine a) | 92-87-5 | ⃠ |
o-Aminoazotoluene a) | 97-56-3 | ⃠ |
o-Anisidine a) | 90-04-0 | ⃠ |
o-Toluidine a) | 95-53-4 | ⃠ |
p-Cresidine a) | 120-71-8 | ⃠ |
Navy Blue 018112 b) | (EC-No.: 405-665-4) | ⃠ |
Aniline (cleavable) c) | 62-53-3 | ⃠ |
2,4-Xylidine c) | 95-68-1 | ⃠ |
2,6-Xylidine c) | 87-62-7 | ⃠ |
2-Naphthylammonium Acetate c) | 553-00-4 | ⃠ |
2,4-Diaminoanisole Sulfate c) | 39156-41-7 | ⃠ |
2,4,5-Trimethylaniline Hydrochloride c) | 21436-97-5 | ⃠ |
4-Chloro-o-toluidine Hydrochloride c) | 3165-93-3 | ⃠ |
Note: Ban on use does not apply to listed substances only, but is always based on current state of knowledge. a) Aromatic amines according to directive EC/61/2002 & REACH regulation EC/1907/2006 (Annex XVII, Nr. 43, App. 8) b) Restricted azo dye listed in REACH Annex XVII, Nr. 43, App. 9 c) Other arylamines, cleavable arylamines, amine salts |
Zware metalen en weekmakers (2 van 7)
Zware metalen komen van nature in verschillende vormen voor. Ze spelen een belangrijke rol in het plantaarlijke, dierlijke en menselijke organisme. Een gebrek aan essentiële zware metalen kan zonder meer tot gezondheidsproblemen leiden.
Maar veel zware metalen, zoals lood of arseen, kunnen juist ook tot ernstige vergiftiging leiden als er te veel van in het lichaam wordt opgenomen.
Om te voorkomen dat bepaalde zware metalen in het milieu terechtkomen, zijn in het GUT-systeem verschillende grenswaarden vastgelegd. Deze hebben betrekking op het gehalte van een zwaar metaal of op het vrijkomen van een zwaar metaal onder bepaalde omstandigheden.
In de volgende tabel is een overzicht van de momenteel geldende grenswaarden te vinden.
Tab. 5.3: Schwermetalle / Heavy metals | |||
Substanz Substance | Abkürzung Abbreviation | Grenzwert / Limit value nach Aufschluss / after digestion [mg/kg] | Grenzwert / Limit value nach Extraktion / after extraction (in the eluate) [mg/kg] |
Blei / Lead | (Pb) | 50 | 0.2 |
Chrom / Chromium | (Cr) | 50 | 1 |
Chrom VI / Chromium VI | (Cr VI) | - | not identifiable |
Cadmium | (Cd) | 40 | 0.1 |
Quecksilber/ Mercury | (Hg) | 50 | not identifiable |
Summe / Sum | (Pb, Cr, Cd, Hg) | 100 | - |
Antimon / Antimony | (Sb) a) | 150 b) | 30 |
Arsen / Arsenic | (As) | - | 0.2 |
Nickel | (Ni) | - | 1 |
Kupfer / Copper | (Cu) | - | 50 |
Kobalt / Cobalt | (Co) | - | 1 |
Note: - = no value available not identifiable = not allowed to be detected a) see also flame retardants b) 150 mg Sb per 1 kg polyester fiber. Antimony is used a catalysts for polyester synthesis |
Biociden, potconserveringsmiddelen en pesticiden (3 van 7)
Deze verordening heeft ten doel de werking van de markt voor biociden in de EU te verbeteren en tegelijk een hoog niveau van bescherming van de gezondheid voor de mens en het milieu veilig te stellen.
Binnen het GUT-systeem gelden de volgende principes voor het gebruik van biociden:
- Biociden moeten voor gebruik in de EU zijn toegelaten als
- productsoort 6: conserveringsmiddelen in conserven;
- productsoort 11: conserveringsmiddelen voor vloeistofkoelings- en verwerkingssystemen;
- productsoort 12: slijmbestrijdingsmiddelen
- voor deze toegelaten biociden gelden GUT-hoeveelheden en/of elutiedrempelwaarden voor het tapijt als eindproduct (zie tabel);
- het actieve gebruik of de toevoeging van biociden aan textiele vloerbedekking als appreteermiddel of oppervlaktebehandeling is verboden.
Een actieve biocide, biostatische of fungicide afwerking is dus niet toegestaan. Als de fabrikant textiele vloerbedekkingen met en zonder biociden aanbiedt, geldt de GUT-licentie alleen voor het product zonder biociden.
Opmerking:
Het gebruik van biociden, vooral bij de productie en opslag van grondstoffen, kan niet helemaal worden uitgesloten omdat de conservering van grondstoffen of het onderhoud van productie-installaties nodig is om biologische verontreiniging van het eindproduct te voorkomen. Hierbij kunnen er resten in het tapijt terechtkomen. Het doel is om het restgehalte van deze conserveringsmiddelen tot een niveau te verlagen dat voor de gebruiker geen schade veroorzaakt. Daarom worden in dit geval alleen biociden geaccepteerd die in de Verordening biociden (BPR, verordening (EU) 528/2012) zijn toegelaten en opgenomen.
Biociden waarvan bekend is of vermoed wordt dat ze kankerverwekkend, mutageen of vergiftig voor de voortplanting zijn, zijn binnen het GUT-systeem niet toegestaan, zelfs als ze voor gebruik in de EU zijn toegelaten.
Tab. 5.5.2: GUT- thresholds for biocides and in can-preservatives in carpets | |||
Substanz Substance name | Abkürzung Abbreviation | CAS no. | GUT limit value [mg/kg carpet] |
1,2-Benzisothiazol-3(2H)-one | BIT | 2634-33-5 | <40 |
1,2-Benzisothiazol-3(2H)-one | MBIT | 2527-66-4 | <10 |
1,2-Benzisothiazol-3(2H)-one | MIT | 2682-20-4 | <10 |
1,2-Benzisothiazol-3(2H)-one | CIT | 26172-55-4 | <5 |
1,2-Benzisothiazol-3(2H)-one | OPP | 90-43-7 | <10 |
1,2-Benzisothiazol-3(2H)-one | BNPD | 52-51-7 | <10 |
1,2-Benzisothiazol-3(2H)-one | DBDCB | 35691-65-7 | <20 |
1,2-Benzisothiazol-3(2H)-one | IPBC | 55406-53-6 | <20 |
Acrolein | - | 107-02-8 | n.d. |
Chlorocresol | - | 59-50-7 | n.d. |
Glutaral (Glutaraldehyde) | - | 111-30-8 | n.d. |
Hydrogen peroxide | - | 7722-84-1 | n.d. |
Peracetic acid | - | 79-21-0 | n.d. |
N-(trichloromethylthio)phthalimide (Folpet) | - | 133-07-3 | ⃠ |
N,N′-methylenebismorpholine (MBM) | - | 5625-90-1 | ⃠ |
Polyhexamethylene biguanide hydrochloride | - | 27083-27-8 | ⃠ |
Note: Ban on use does not apply to listed substances only, but is always based on current state of knowledge. n.d. = not detectable |
Formaldehyde en behandelde wol (4 van 7)
Er zijn veel producten die formaldehyde bevatten en die formaldehyde in de binnenlucht uitstoten. Hoewel de producten de afgelopen decennia zijn verbeterd, gelden houten materialen, vloerbedekking, meubels en bepaalde isolatiematerialen (bijvoorbeeld ureum-formaldehyde-purschuim) nog steeds als hoofdbronnen. In tabaksrook zit ook nog relatief veel formaldehyde en zelfs brandende kaarsen kunnen een bron van formaldehyde in de binnenlucht zijn. Formaldehyde is verder ook te vinden in sommige ontsmettingsmiddelen, cosmetica-artikelen en in textiel.
Het gebruik van formaldehyde en chemicaliën die formaldehyde uitstoten, is binnen het GUT-systeem verboden.
Tab. 5.9: Formaldehyde & Formaldehyde releasing chemicals | ||
Substanz Substance | CAS-No.: | GUT Verwendungsverbot ban on use |
Formaldehyde | 50-00-0 | ⃠ |
Formaldehyde releasing chemicals | -.- | ⃠ |
Note: Ban on use does not apply to listed substances only, but is always based on current state of knowledge. -.- = more than one CAS-No. / substances group |
Brandvertragers en PAK's (5 van 7)
Bij brandvertragers gaat het om veel verschillende organische en organische chemicaliën. Het gebruik van deze brandvertragers wordt steeds afgestemd op het specifieke product, de materiaalsamenstelling en het gebruiksdoel. Producten waar brandvertragers in zitten, zijn bijvoorbeeld de behuizing van elektrische en elektronische apparaten, printplaten, kabels, coatingen op de achterkant van tapijt, speciaal textiel, isolatiemateriaal en montageschuim. De organische brandvertragers bestaan vooral uit broomhoudende verbindingen, gehalogeneerde of halogeenvrije fosforverbindingen of chloorparaffinen.
Als anorganische brandvertragers worden voornamelijk aluminiumtrihydroxide (ATH), magnesiumdihydroxide of antrimontioxide (als synergistisch middel van broomhoudende brandvertragers) gebruikt.
Binnen het GUT-systeem zijn de vermelde chemicaliën niet toegelaten.
Voor 73% van het tapijt voor privégebruik hoeft er geen extra brandvertrager te worden gebruikt om aan de verklaarde brandveiligheidsklasse te voldoen. In alle andere gevallen wordt ATH gebruikt.
In openbare gebouwen, waar deels hogere veiligheidsvoorschriften gelden, is zo'n 54% van het tapijt met brandvertragers uitgerust.
Tab. 5.11: Flame retardants | |||
Substanz Substance | Abkürzung Abbreviation | CAS-No.: | GUT Verwendungsverbot ban on use |
Polybrominated biphenyls | PBBs a) | 59536-65-1 | ⃠ |
Polybrominated biphenyl ethers | PBDEs b) | -.- | ⃠ |
Hexabromocyclododecanes | HBCDDs c) | 25637-99-4 | ⃠ |
Tris-(2,3-dibrompropyl)phosphate | TRIS | 126-72-7 | ⃠ |
Tris-(aziridinyl)-phosphinoxide | TEPA | 545-55-1 | ⃠ |
Chlorinated paraffins | CPs d) | -.- | ⃠ |
Antimony trioxide | Sb2O3 | 1309-64-4 | ⃠ |
Antimony pentoxide | Sb2O5 | 1314-60-9 | ⃠ |
Tris-(2-chloroethyl)phosphate | TCEP | 115-96-8 | ⃠ |
Trixylylphosphate | TXP | 25155-23-1 | ⃠ |
Tris-(1,3-dichloro-2-propyl)phosphate | TDCPP | 13674-87-8 | ⃠ |
Tris(2-chloro-1-methylethyl) phosphate | TCPP | 13674-84-5 | ⃠ |
Triphenyl phosphate | TPP | 115-86-6 | ⃠ |
Boric acid | - | 10043-35-3 | ⃠ |
Diboron trioxide | - | 1303-86-2 | ⃠ |
Tetraboron disodium heptaoxide, hydrate | - | 12267-73-1 | ⃠ |
Disodium tetraborate, anhydrous | - | 1330-43-4 | ⃠ |
Orthoboric acid, sodium salt | - | 13840-56-7 | ⃠ |
Disodium tetraborate decahydrate | - | 1303-96-4 | ⃠ |
Disodium tetraborate Pentahydrate | - | 12179-04-3 | ⃠ |
Disodium octaborate | - | 12008-41-2 | ⃠ |
2,2-Bis(bromomethyl)propane-1,3-diol | BBMP | 3296-90-0 | ⃠ |
Bis-(2,3-dibromopropyl)phosphate | BIS | 5412-25-9 | ⃠ |
Tetrabromobisphenol A | TBBPA | 79-94-7 | ⃠ |
Tri-o-cresylphosphat | - | 78-30-8 | ⃠ |
Note: Ban on use does not apply to listed substances only, but is always based on current state of knowledge. -.- = more than one CAS-No. / substances group a) PBBs = e.g. (Monobromodiphenyl (MBB), Dibromodiphenyl (diBB), Tribromodiphenyl (triBB), Tetrabromodiphenyl (tetraBB), Pentabromodiphenyl (pentaBB), Hexabromodiphenyl (hexaBB), Heptabromodiphenyl (heptaBB), Octabromodiphenyl (octaBB), Nonabromodiphenyl (nonaBB), Decabromodiphenyl (decaBB) b) PBDEs = e.g. Monobromodiphenyl ether (MBDE), Dibromodiphenyl ether (diBDE), Tribromodiphenyl ether (triBDE), Tetrabromodiphenyl ether (tetraBDE), Pentabromodiphenyl ether (pentaBDE), Hexabromodiphenyl ether (hexaBDE), Heptabromodiphenyl ether (heptaBDE), Octabromodiphenyl ether (octaBDE), Nonabromodiphenyl ether (nonaBDE), Decabromodiphenyl ether (decaBDE) c) HBCDDs = α-Hexabromocyclododecane (α-HBCDD), β-Hexabromocyclododecane (β-HBCDD), γ-Hexabromocyclo-dodecane (γ-HBCDD), Hexabromocyclododecane (HBCD) d) CCPs = Short chain chlorinated paraffins, C10-13 (SCCPs), Short chain chlorinated paraffins, C12-13 (SCCPs), Medium chain chlorinated paraffins, C14-17 (MCCPs) |
Geperfluoreerde stoffen (6 van 7)
Wat al deze stoffen gemeen hebben, is dat de koolstof-waterstof-binding die kenmerkend is voor organische verbindingen, volledig of minstens deels door een koolstof-fluor-binding is vervangen. Deze binding is extreem stabiel en geeft de stoffen een hoge chemische en thermische bestendigheid.
Perfluoroctaansulfonzuur (PFOS) en perfluoroctaanzuur (PFOA) zijn beide industriële chemicaliën. PFOS werd tot 2006 bijvoorbeeld als basis gebruikt om vuil-, vet- en waterafstotende oppervlaktebehandelingen van tapijten, bekleding en verpakkingen van papier en karton te maken. Verder werd dit zuur ook in brandblussers gebruikt.
Maar sinds 2006 is het gebruik van PFOS in de EU aan banden gelegd en is het zuur alleen nog toegelaten voor enkele speciale toepassingen. Verbindingen op basis van PFOA mogen daarentegen nog tot 2020 worden gebruikt. Ze worden in de industrie gebruikt om anti-aanbaklagen voor braadpannen te maken en om kleding water-, olie- en vuilafstotend te maken.
Maar vanaf 2020 mogen PFOA's en daarvan afgeleide zouten en precursoren niet meer worden geproduceerd of op de markt worden gebracht. Beide stoffen zijn chemisch heel stabiel, lossen op in zowel water als vet en komen daardoor makkelijk in het milieu terecht. Van daaruit komen ze de voedselketen in.
Tab. 5.14: (Per-)fluorinated alkylated substances and their salts | |||
Substanzen Substance | Abkürzungeen Abbreviation | CAS-No.: | GUT Verwendungsverbot ban on use |
Perfluorooctanesulfonic acid | PFOS | 1763-23-1 | ban on use |
Perfluorooctanesulfonamide | PFOSA | 754-91-6 | ban on use |
Heptadecafluorooctanesulfonyl fluoride | PFOSF/POSF | 307-35-7 | ban on use |
Heptadecafluoro-N-methyloctanesulphonamide | N-Me-FOSA | 31506-32-8 | ban on use |
N-Ethylperfluorooctane-1-sulfonamide | N-Et-FOSA | 4151-50-2 | ban on use |
Heptadecafluoro-N-(2-hydroxyethyl)-N-methyloctanesulphonamide | N-Me-FOSE | 24448-09-7 | ban on use |
N-Ethyl-N-2-hydroxyethyl perfluorooctansulfulfonamide | N-Et-FOSE | 1691-99-2 | ban on use |
Perfluorooctanoic acid | PFOA | 335-67-1 | ban on use |
Perfluoroheptanoic acid | PFHpA | 375-85-9 | ban on use |
Perfluorononanoic acid | PFNA | 375-95-1 | ban on use |
Perfluorodecanoic acid | PFDA | 335-76-2 | ban on use |
Perfluoroundecanoic acid | PFUdA | 2058-94-8 | ban on use |
Tricosafluorododecanoic acid | PFDoA | 307-55-1 | ban on use |
Perfluorotridecanoic acid | PFTrDA | 72629-94-8 | ban on use |
Perfluorotetradecanoic acid | PFTeDA | 376-06-7 | ban on use |
Heptafluorobutyric acid | PFBA | 375-22-4 | ban on use |
Perfluoropentanoic acid | PFPeA | 2706-90-3 | ban on use |
Undecafluorohexanoic acid | PFHxA | 307-24-4 | ban on use |
Perfluoro-3,7-dimethyloctanoic acid | PF-3,7-DMOA | 172155-07-6 | ban on use |
Perfluorobutanesulfonic acid | PFBS | 375-73-5 | ban on use |
Perfluorohexane-1-sulphonic acid | PFHxS | 355-46-4 | ban on use |
Perfluoroheptane-1-sulphonic acid | PFHpS | 375-92-8 | ban on use |
Henicosafluorodecanesulphonic acid | PFDS | 335-77-3 | ban on use |
7H-Dodecafluoroheptanoic acid | 7HPFHpA | 1546-95-8 | ban on use |
1,1,2,2-Perfluorodecanoic acid | 4HPFUnA | 34598-33-9 | ban on use |
1,1,2,2-Perfluorooctanesulfonic acid | 1,1,2,2-PFOS | 27619-97-2 | ban on use |
1,1,2,2-Perfluorohexan-1-ol | 4:2 FTOH | 2043-47-2 | ban on use |
1,1,2,2-Perfluoroctan-1-ol | 6:2 FTOH | 647-42-7 | ban on use |
1,1,2,2-Perfluordecan-1-ol | 8:2 FTOH | 678-39-7 | ban on use |
1,1,2,2-Perfluordodecan-1-ol | 10:2 FTOH | 865-86-1 | ban on use |
1,1,2,2-Perfluorooctyl acrylate | 6:2 FTA | 17527-29-6 | ban on use |
1,1,2,2-Heptadecafluorodecyl acrylate | 8:2 FTA | 27905-45-9 | ban on use |
1,1,2,2-Tetrahydroperfluorododecyl acrylate | 10:2 FTA | 17741-60-5 | ban on use |
Note: Ban on use does not apply to listed substances only, but is always based on current state of knowledge. |
Anorganische vezels, nitrosaminen en andere stoffen (7 van 7)
Asbest is een verzamelnaam voor verschillende in de natuur voorkomende, vezelachtige en gekristalliseerde silicaatmineralen (anorganische vezels) die na bewerking technisch bruikbare vezels in verschillende lengtes vormen.
Deze vezels breken makkelijk, waarna de deeltjes makkelijk zijn in te ademen vanwege de verhouding van lengte tot diameter. In dat geval kunnen de ingeademde vezels longkanker veroorzaken.
Het gebruik van asbestvezels is binnen het GUT-systeem verboden.
Tab. 5.13: Inorganic fibres (asbestos) | ||
Substance | CAS-No.: | GUT ban on use |
Actinolite | 77536-66-4 | ban on use |
Amosite | 12172-73-5 | ban on use |
Anthrophyllite | 77536-67-5 | ban on use |
Chrysotile | 12001-29-5 | ban on use |
Crocidolite | 12001-28-4 | ban on use |
Tremolite | 77536-68-6 | ban on use |
Note: Ban on use does not apply to listed substances only, but is always based on current state of knowledge. |